Rhizarthrose is een vorm van artrose aan de basis van de duim.

Op de pagina over Rhizartrose leggen we uit hoe deze degeneratieve aandoening geleidelijk aan het dagelijks leven kan belemmeren: het draaien van een sleutel, schrijven, het dragen van een tas of zelfs het simpelweg openen van een pot.

Pour mieux vivre avec la maladie et choisir les bonnes solutions au bon moment, il est essentiel de comprendre ce qui se passe dans l’articulation, pourquoi cela survient, et comment cela évolue. Cette page fait le lien entre les premiers signes, les causes possibles, les mécanismes en jeu et les étapes du diagnostic.

Om beter met de ziekte te kunnen leven en op het juiste moment de juiste oplossingen te kunnen kiezen, is het essentieel om te begrijpen wat er in het gewricht gebeurt, waarom rhizartrose ontstaat en hoe het zich ontwikkelt. Op deze pagina vindt u informatie over de eerste symptomen, de mogelijke oorzaken, de betrokken mechanismen en de fasen van de diagnose.

Illustration anatomique du squelette de la main.

Specifieke artrose aan de basis van de duim

Rhizartrose is de benaming voor de slijtage van het kraakbeen in het trapeziommetacarpale gewricht, dat zich tussen het eerste middenhandsbeentje en een klein botje in de pols, het os trapezium, bevindt.

Dit gebied wordt intensief gebruikt bij dagelijkse bewegingen: het zorgt ervoor dat de duim een ​​groot aantal bewegingen kan uitvoeren (flexie-extensie, abductie-adductie), die essentieel zijn voor het grijpen. Vooral de oppositie van de duim zorgt ervoor dat u met de overige vingers een pincetgreep kunt uitvoeren en voorwerpen nauwkeurig kunt hanteren.

Wanneer het kraakbeen aftakelt, komen de botoppervlakken met elkaar in contact. Dit veroorzaakt pijn, stijfheid, ontsteking… en soms een progressieve vervorming van de duim.

De eerste tekenen: wanneer moet u zich zorgen maken?

Vaak begint de ziekte op een sluipende manier. Bepaalde tekenen kunnen onopgemerkt blijven of simpelweg het gevolg zijn van gewrichtsvermoeidheid:

  • ongemak bij bepaalde duimbewegingen,
  • pijn na een manuele inspanning,

  • verlies van kracht om vast te nemen, te knijpen of te schroeven.

Na verloop van tijd worden deze pijnen frequenter en soms zelfs permanent. Ze ontstaan ​​vaak aan het einde van de dag of bij het hervatten van een specifieke beweging.

Homme de golf inspectant sa main sur le terrain.
Femme âgée lisant une tablette, tasse à la main.

Artrose van de duim of rhizartrose: is dat hetzelfde?

Ja, deze twee termen verwijzen naar dezelfde pathologie.

Het woord “rhizartrose” is simpelweg nauwkeuriger: het verwijst specifiek naar artrose van het trapeziometacarpale gewricht, aan de basis van de duim.

De term ‘artrose van de duim’ komt vaker voor in de algemene taal.

Wat zijn de risicofactoren?

Rhizartrose komt vooral voor bij vrouwen, vooral na de menopauze. Maar het kan ook jongere mensen treffen. Er zijn verschillende factoren die het risico kunnen vergroten:

  • repetitieve handelingen en mechanische beperkingen (professioneel of huishoudelijk),
  • erfelijke aanleg,

  • voorgeschiedenis van trauma aan de duim,

  • ontstekingsziekten.

Soms komen beide handen tegelijk of op afstand van elkaar voor: dit wordt bilaterale rhizartrose genoemd.

Femme ouvrant un pot de tomates préparées

Hoe wordt een diagnose gesteld?

Consultation médicale entre un médecin et une patiente.

1. Klinisch onderzoek

Als de pijn of het ongemak aanhoudt, is het belangrijk om dit te melden aan een arts. De diagnose begint met een klinisch onderzoek: palpatie van het gewricht, observatie van de bewegingen, onderzoek naar pijn bij mobilisatie.

Analyse d'une radiographie de la main sur tablette.

2. Röntgenfoto

Met behulp van een röntgenfoto kan vervolgens de slijtage van het kraakbeen, de aanwezigheid van osteofyten (botuitsteeksels), een gewrichtsklem of tekenen van misvorming worden vastgesteld.

Een ziekte die langzaam maar zeker vordert

Rhizartrose verloopt in verschillende stadia.

Au début, elle provoque une gêne modérée, mais avec le temps, les douleurs peuvent s’intensifier, les gestes deviennent plus difficiles, et une déformation du pouce peut apparaître.

Les stades d’évolution ne sont pas toujours visibles extérieurement.

Mais ils permettent d’adapter la prise en charge selon le degré d’atteinte.

Mains âgées interagissant doucement ensemble.
Femme touchant son poignet avec une expression pensive.

Wisselende pijn, niet altijd goed gelokaliseerd

De pijn van rhizartrose wordt soms door patiënten niet goed herkend: de pijn kan uitstralen naar de pols, alleen optreden bij bepaalde bewegingen of zelfs aanwezig zijn in rust.

Het kan zich ook plotseling ontwikkelen, waardoor het dagelijks leven onvoorspelbaar wordt.

Wanneer de klachten te ernstig worden, medische behandelingen niet meer afdoende zijn of wanneer de duim misvormd raakt, kan een consult bij een handchirurg overwogen worden.
Deze kan je oplossingen voorstellen die zijn afgestemd op je situatie, medisch of chirurgisch, afhankelijk van het geval.

Het begrijpen van de ziekte is een belangrijke stap. Dan is het mogelijk om op verschillende punten in te werken:

  • door dagelijkse handelingen aan te passen: technische hulpmiddelen, voorkeursposities, activiteiten om te moduleren… → Leven met rhizartrose
  • door behandelingsopties te verkennen: orthesen, revalidatie, infiltraties, chirurgie… → Behandelingen en zorg

door te vertrouwen op complementaire oplossingen: zelfmassage, hypnose, zachte lichamelijke activiteit… → Complementaire en alternatieve oplossingen