Wanneer het gewricht aan de basis van de duim pijnlijk, hinderlijk of instabiel wordt, kan het dragen van een orthese waardevolle verlichting bieden.

Zonder andere behandelingen te vervangen, stelt deze niet-medicamenteuze oplossing je in staat om beter te leven met rhizartrose in het dagelijks leven, op voorwaarde dat deze goed is aangepast aan de hand en aan ieders situatie.

Deze aanpak maakt deel uit van de opties die worden besproken in de rubriek behandelingen en zorg bij rhizartrose, naast medicijnen, infiltraties, kinesitherapie of chirurgie.

Gant de protection pour la main sur fond blanc

Waarvoor dient een orthese bij rhizartrose?

Rhizarthrose, of artrose van de duimbasis, veroorzaakt een progressieve slijtage van het kraakbeen in het trapeziometacarpaal gewricht.

Deze slijtage veroorzaakt pijn, stijfheid, krachtsverlies en zelfs vervorming van de duim in gevorderde vormen.

De rol van de orthese is dan:

  • Het gewricht stabiliseren, om pijnlijke bewegingen te beperken;

  • Mechanische belasting verminderen, vooral bij herhaalde bewegingen of inspanningen;

  • Pijn verlichten, door het gewricht rust te geven.

De orthese kan artrose niet “genezen”, maar draagt bij aan het behoud van de duimfunctie, vooral in bepaalde momenten van de dag of bij verergering van de symptomen.

Rustorthese of functionele orthese: wat zijn de verschillen?

Er bestaan verschillende soorten orthesen, waarvan het gebruik varieert naargelang de situatie.

Main avec attelle bleue pour soutien.

De rustorthese

  • Deze wordt ’s nachts of in rust gedragen en immobiliseert de duimkolom (soms tot aan de pols) om stress te beperken.

  • Deze is meer omhullend en kan beperkend lijken, maar biedt goede resultaten bij nachtelijke pijn of ontstekingsopstoten.

  • Het stelt het gewricht in staat te herstellen en is vaak een eerste stap in de behandeling.

De functionele orthese

  • Gebruikt overdag, vooral tijdens handmatige activiteiten (klusjes, koken, dragen van lasten…).

  • Deze stabiliseert de duim terwijl de pols vrij blijft, dankzij een ergonomisch ontwerp.

  • Het helpt bij het behouden van de autonomie in dagelijkse handelingen, met minder pijn.

De keuze tussen deze twee opties hangt af van verschillende factoren: het stadium van de rhizartrose, de uitgeoefende activiteiten en vooral het gevoel van de patiënt.

Orthèse de poignet ajustable en tissu élastique.

Moet een orthese altijd op maat gemaakt worden?

Er zijn twee grote categorieën orthesen:

  • Standaardmodellen, verkrijgbaar bij de apotheek, online of in winkels voor medische hulpmiddelen;

  • Orthesen op maat, ontworpen door een professional (orthesist of ergotherapeut).

Kant-en-klare braces kunnen in bepaalde situaties geschikt zijn, maar hebben beperkingen: benaderende maat, langdurig ongemak, minder geschikte materialen.

Een gepersonaliseerde orthese biedt daarentegen verschillende voordelen:

  • Precieze aanpassing aan de vorm van de duim en pols (vaak vervormd door de ziekte),

  • Beter comfort op lange termijn, vooral bij langdurig dragen,

  • Betere duurzaamheid van materialen (bestendig, ademend…),

  • Mogelijkheid tot aanpassing naargelang de evolutie van pijn, vervorming of mobiliteit,

  • Onmisbaar na een operatie: houdt rekening met verbanden, zwellingen en specifieke beperkingen voor elke hand.

Bij gevorderde rhizartrose kan een orthese op maat de levenskwaliteit echt verbeteren.

Je orthese goed dragen: praktische tips

Het voordeel van het dragen van een orthese hangt ook af van het juiste gebruik.

Hier zijn enkele essentiële tips:

  • De gebruiksaanbevelingen respecteren: naargelang het geval, enkele uren per dag of alleen ’s nachts;

  • Niet te strak aanspannen: een te strakke orthese kan ongemak veroorzaken of de bloedsomloop belemmeren;

  • Regelmatig wassen van de orthese (vaak met de hand, naargelang de aanwijzingen van de fabrikant);

  • Elk ongemak melden (wrijving, roodheid, aanhoudend ongemak) voor een snelle aanpassing.

De orthese is geen geïsoleerde behandeling: het maakt deel uit van een algemene aanpak, die specifieke oefeningen voor de duim, gewrichtsbeschermende gebaren en indien nodig een chirurgische ingreep kan omvatten.

Wanneer een orthese overwegen?

Het dragen van een orthese kan worden voorgesteld:

  • Vanaf de eerste tekenen van functionele hinder of pijn;

  • Tijdens periodes van acute pijn of ontsteking;

  • Als aanvulling op een medicamenteuze behandeling of een infiltratie;

  • Als voorbereiding op of als overbrugging naar een chirurgische behandeling (zoals een duimprothese of een trapezectomie);

  • Als preventieve maatregel voor mensen die risico lopen (herhaalde handbewegingen, risicovolle beroepen…).

Deze situaties worden met name beschreven op de pagina over beroepsmatige risicofactoren.

Das Tragen einer Orthese ersetzt nicht die Konsultation eines Arztes.

Wenn die Schmerzen trotz der Orthese anhalten oder sich verschlimmern, empfiehlt es sich, einen spezialisierten Arzt, beispielsweise einen Handchirurgen, aufzusuchen. In unserem Verzeichnis finden Sie einen Chirurgen in Ihrer Nähe.

Weitere Informationen finden Sie auch in unseren Beiträgen zu ergänzenden und alternativen Lösungen: Selbstmassage des Daumens, Kryotherapie, individuelle Orthesenoder auch Osteopathie.