Wanneer de pijn bij rhizartrose te ernstig wordt ondanks conservatieve behandeling, kan een operatie worden overwogen.

Het plaatsen van een trapeziometacarpale prothese – ter hoogte van het gewricht aan de basis van de duim – is een van de ingrepen die in bepaalde situaties overwogen kan worden.

Deze chirurgische oplossing wordt over het algemeen in een vergevorderd stadium van de ziekte toegepast, nadat verschillende niet-invasieve opties zijn onderzocht. Zoals beschreven in ons hoofdstuk Behandelingen en zorg, is de behandeling van rhizartrose vooral gebaseerd op een progressieve strategie: het dragen van een orthese, infiltraties, kinesitherapie, medicatie of zelfs aanvullende oplossingen.

Wanneer moet je een duimprothese overwegen?

Prothesechirurgie wordt alleen in het uiterste geval toegepast, wanneer de pijn chronisch wordt, niet meer te behandelen is en de dagelijkse activiteiten blijvend worden verstoord.

Dit kan vertaald worden als:

  • pijn waardoor je ’s nachts of bijna elke nacht wakker wordt,

  • grote functionele beperking (een pen vasthouden, koken, klussen, een tas dragen…),

  • krachtverlies in de duim,

  • impact op de kwaliteit van leven, ondanks een gezonde levensstijl.

Deze ingreep kan zowel bij actieve mensen als bij gepensioneerden toegepast worden, op voorwaarde dat de klachten ernstig zijn en de gewrichtsmobiliteit gedeeltelijk behouden blijft. De indicatie wordt in overleg met een handchirurg vastgesteld, rekening houdend met je behoeften en je levensstijl.

Voordat je deze beslissing neemt, kan je andere strategieën overwegen om de pijn te verlichten. Denk hierbij aan behandelingen zonder geneesmiddelen of het verkennen van natuurlijke behandelingen.

Hoe werkt een trapeziometacarpale prothese?

Bij deze procedure wordt het versleten gewricht vervangen door een kunstmatig implantaat.

Deze prothese bestaat doorgaans uit twee elementen:

  • een kommetje vastgezet in het os trapezium,

  • een staafje dat in het eerste middenhandsbeentje wordt geïmplanteerd.

Bij sommige modellen wordt een bewegend tussenstuk toegevoegd om de stabiliteit en soepelheid van de bewegingen te verbeteren. Het doel is simpel: gewrichtspijn elimineren en tegelijkertijd de beweeglijkheid van de duim behouden.

Deze techniek verschilt van trapezectomie, een andere chirurgische optie waarbij het os trapezium wordt verwijderd. De keuze tussen deze twee ingrepen hangt af van verschillende criteria: leeftijd, hoeveelheid activiteit, conditie van de gewrichten en verwachtingen van de patiënt.

Deze bijzondere gewrichtsconstructie wordt uitgelegd op de pagina Anatomie van de duim en de gevolgen van rhizartrose.

Bewezen materialen en meer dan 25 jaar ervaring

Duimprothesen worden gemaakt van betrouwbare en duurzame materialen: titanium, metaallegeringen, polyethyleen met hoge dichtheid…

Ze worden veel gebruikt in de orthopedische chirurgie en hun biocompatibiliteit zorgt voor een optimale integratie in het lichaam.

De eerste implantaten dateren van meer dan 25 jaar geleden. De resultaten op lange termijn zijn momenteel bemoedigend en er is een hoge tevredenheidsgraad wanneer deze goed zijn geïndiceerd en onder goede omstandigheden zijn geplaatst.

Welke resultaten kan ik na de operatie verwachten?

In de meeste gevallen zien geopereerde patiënten:

  • een aanzienlijke vermindering of zelfs verdwijning van de pijn,

  • een verbeterde mobiliteit van de duim,

  • een hervatting van opgegeven activiteiten: schrijven, handmatige hobby’s, koken, tuinieren…

De duur van het herstel varieert afhankelijk van de situatie.

Het omvat:

  • een tijdelijke immobilisatiefase (waarvan de duur afhangt van het type prothese en de gewoonten van de chirurg),

  • een gepersonaliseerd revalidatieprogramma om geleidelijk kracht, coördinatie en vloeiende beweeglijkheid te herstellen,

  • een fase van geleidelijke hervatting van de activiteiten, waarbij in de eerste weken geen zware inspanningen worden geleverd.

Het doel is om eerst de pijn in rust, dan tijdens beweging en tot slot tijdens inspanning onder controle te krijgen. Een te snelle of slecht begeleide terugkeer naar het werk kan aanhoudende pijn veroorzaken. Opvolging is daarom essentieel.

Concrete tips voor deze periode vindt u in de rubriek Leven met rhizartrose.

Zijn er risico’s of beperkingen?

Zoals bij elke operatie zijn er risico’s, hoewel deze zeldzaam zijn:

  • infectie,

  • instabiliteit van de prothese,

  • loskomen van het implantaat,

  • resterende pijn of stijfheid.

Er wordt langdurige monitoring aanbevolen, vooral bij jonge of zeer actieve patiënten. Bij progressieve slijtage van de prothese kan een nieuwe operatie noodzakelijk zijn, soms pas enkele jaren na de implantatie.

De postoperatieve follow-up speelt een sleutelrol in het langetermijnsucces van de ingreep.

Een beslissing die je rustig moet nemen, samen met je chirurg

De keuze voor een duimprothese is nooit een beslissing die je lichtvaardig moet nemen. Deze chirurgische oplossing maakt deel uit van een uitgebreid zorgpad, waarbij het legitiem is om vragen of zorgen te hebben.

Tijdens het consult is het belangrijk om vrijuit te communiceren met de zorgprofessional:

  • de patiënt moet de vraag kunnen beantwoorden:

    “Heb ik meer pijn dan angst voor de operatie?”

  • De chirurg zal van zijn kant het volgende beoordelen:

    “Zijn er meer voordelen dan risico’s verbonden aan het opereren van deze patiënt nu?”

Door deze dialoog kan een weloverwogen, gepersonaliseerde beslissing worden genomen die aansluit bij uw dagelijks leven.

Neem contact op met een handchirurg