Rhizarthrose, of artrose aan de basis van de duim, is een progressieve aandoening die lang onopgemerkt kan blijven.

Toch is het vanaf de eerste tekenen – ongemak bij het grijpen, diffuse pijn, ochtendstijfheid – mogelijk om actie te ondernemen om de gewrichtsmobiliteit te behouden en de ontwikkeling van de ziekte te vertragen.

Deze pagina maakt deel uit van de rubriek Preventie en voorlichting, essentieel om de mechanismen van gewrichtsslijtage beter te begrijpen en de juiste handelingen aan te leren, voordat rhizartrose invaliderend wordt.

Homme de golf inspectant sa main sur le terrain.

De eerste tekenen herkennen die niet genegeerd mogen worden

Rhizarthrose evolueert vaak in fasen, met in het begin subtiele symptomen.

Het is daarom essentieel om alert te zijn op bepaalde waarschuwingssignalen:

  • Moeite met het openen van een pot, het draaien van een sleutel of het dragen van een tas

  • Pijn aan de basis van de duim, vooral aan het einde van de dag of na inspanning

  • Moeite met knijpen, grijpen of vasthouden van bepaalde voorwerpen

  • Gevoel van zwakte of kraken in het gewricht

Deze verschijnselen zijn soms tijdelijk, maar duiden al op een overmatige belasting van het trapeziometacarpale gewricht.

In dit stadium actie ondernemen kan de evolutie naar chronische pijn of vervorming van de duim afremmen.

De juiste handelingen aanleren voor het dagelijks leven

Vanaf de eerste ongemakken kunnen eenvoudige gewoontes het duimgewricht beschermen:

  • De inspanning verdelen: gebruik bij voorkeur beide handen of de handpalm om een last te dragen, in plaats van te forceren met de duim.

  • Technische hulpmiddelen gebruiken: potopeners, ergonomische handgrepen, pennen met brede grip… allemaal nuttige hulpmiddelen om belastende bewegingen te vermijden (zie Grijphulpmiddelen: welke hulpmiddelen voor patiënten?).

  • Herhaalde bewegingen beperken: vooral die met rotatie of langdurig knijpen, vaak verantwoordelijk voor versnelde mechanische slijtage.

Deze handelingen maken deel uit van een globale aanpak om de mobiliteit te behouden ondanks rhizartrose.

Main ouverte sur fond neutre

Zachte oefeningen doen om de soepelheid te onderhouden

Eenvoudige opwarmings- of strekoefeningen helpen de mobiliteit van het gewricht te onderhouden, de lokale bloedsomloop te stimuleren en stijfheid te beperken:

  • Zachte mobilisatie van de duim in de as

  • Langzaam stretchen, zonder pijn

  • Cirkelvormige bewegingen om de basis van de duim op te warmen

Deze oefeningen zijn bijzonder effectief als preventie, wanneer ze regelmatig worden uitgevoerd.

Ontdek concrete voorbeelden op onze pagina gewijd aan opwarmingsoefeningen om gewrichtsslijtage te voorkomen.

Anticiperen, een hefboom om beter te leven met de ziekte

Luisteren naar je gewrichten, handelen bij de eerste ongemakken en je laten begeleiden maakt het vaak mogelijk om de progressie van rhizartrose te vertragen.

Deze preventieve aanpak beperkt chronische pijn, vermijdt te vroege zware behandelingen en behoudt de autonomie van de handen in de loop van de tijd.

Het maakt deel uit van een bredere dynamiek van bewustmaking, vanaf de diagnose: patiënten bewustmaken van de juiste handelingen vanaf de diagnose.

Te onthouden

  • Rhizartrose begint vaak subtiel, met lichte pijn of ongemak in de duim

  • Deze eerste tekenen moeten serieus worden genomen: het zijn waarschuwingssignalen

  • Eenvoudige handelingen, aangepaste hulpmiddelen en oefeningen kunnen de evolutie vertragen

  • Een vroeg consult maakt het mogelijk om effectieve en gepersonaliseerde preventie in te stellen

Verdere lectuur