Rhizartrose, of artrose van de duim, kan de fijne bewegingen van de hand in gevaar brengen en eenvoudige gebaren veranderen in echte uitdagingen: een pot openen, schrijven, een overhemd dichtknopen…

Maar zelfs als de ziekte progressief is, is het mogelijk om een goede mobiliteit te behouden door beschermende handelingen aan te nemen en actief te blijven.

Uw mobiliteit behouden betekent ook uw onafhankelijkheid en levenskwaliteit behouden. Deze aanpak maakt deel uit van een beter algemeen begrip van de ziekte, dat wordt besproken op de pagina Rhizartrose begrijpen.

Waarom verliest de duim zijn beweeglijkheid?

Rhizarthrose tast het trapeziometacarpale gewricht aan de basis van de duim aan.

Dit gebied is essentieel voor alle tangbewegingen (grijpen, hanteren, knijpen).

Naarmate het kraakbeen slijt, zien we geleidelijk:

  • pijn bij mobilisatie,

  • gewrichtstijfheid,

  • verminderd bewegingsbereik,

  • een verlies aan precisie,

  • de neiging om te compenseren met de andere hand of vingers.

Maar deze ontwikkeling is niet onomkeerbaar. Vroegtijdige aanpassingen helpen functionele ongemakken te vertragen en een zeker bewegingsgemak te behouden.

Dagelijkse bewegingen aanpassen

Pijnlijke bewegingen beperken betekent niet dat u uw hand niet meer mag gebruiken.

Het doel is om de mechanische spanning op het gewricht te verminderen.

Hier zijn wat handige tips:

  • bij voorkeur vloeiende, soepele bewegingen.

  • de last verdelen over de twee handen.

  • langdurig draaien of knijpen vermijden (een potje openen, lang schrijven).

  • de palm of de hele hand gebruiken in plaats van de pincetgreep.

  • je vingers opwarmen voor langdurige activiteit.

Op de pagina wordt praktisch advies gegeven over Alledaagse gebaren om aan te passen bij rhizartrose.

Main tenant une boule blanche sur tissu

Doe gerichte opwarmingsoefeningen

Voordat u gaat koken, knutselen, schrijven of tuinieren, is het een goed idee om uw gewrichten voor te bereiden.

Dit vermindert het risico op stijfheid of pijn na de inspanning.

Voorbeelden van opwarmingsoefeningen:

  • zacht cirkelvormig wrijven aan de basis van de duim,

  • Langzame mobilisatie van de pols en duim,

  • lichte grijpoefeningen met een schuimbal.

Deze eenvoudige bewegingen worden in detail beschreven op de pagina met opwarmingsoefeningen om gewrichtsslijtage te voorkomen.

Gewrichtsflexibiliteit behouden

Beweging blijft essentieel om te voorkomen dat u stijf wordt.

Het doel is niet om de duim te forceren, maar om deze voorzichtig beweeglijk te houden.

Aanbevolen oefeningen zijn onder andere:

  • zachtjes strekken van de duim ten opzichte van de andere vingers,

  • handgestuurd openen en sluiten,

  • pijnvrije cirkelvormige bewegingen.

Een professional kan een programma van kinesitherapie en zelfhereducatie aanbieden om deze acties geleidelijk te ondersteunen.

Main tenant un stylo, fond flou naturel.

Technische hulpmiddelen op het juiste moment gebruiken

Er zijn ergonomische hulpmiddelen die het gewricht ontlasten en waarmee u dagelijkse taken kunt blijven uitvoeren zonder onnodige pijn.

Hier zijn een paar voorbeelden:

  • Automatische potopeners,

  • grote pennen,

  • verlengde handgrepen voor bestek of borstels,

  • scharen met veermechanisme, grijpers.

Bekijk een selectie op onze pagina over grijphulpmiddelen: welke hulpmiddelen voor patiënten?

Indien nodig een orthese dragen

Een rustorthese (’s nachts) of een functionele orthese (overdag) kan:

  • het gewricht stabiliseren,

  • pijnlijke bewegingen beperken,

  • de duim in een functionele positie houden.

Het moet niet continu worden gedragen, maar gericht op het moment (werk, rust, uitbraak van ontstekingen). Zie voor meer informatie onze pagina Dragen van een orthese.

Actief blijven om uw mobiliteit te behouden

Zelfs matige lichaamsbeweging bevordert de flexibiliteit van de gewrichten, de spierspanning en het algemene welzijn.

Sommige zachte disciplines zijn perfect verenigbaar met rhizartrose:

  • aangepaste yoga,

  • zwemmen,

  • zachte versteviging met ballen of elastiekjes.

Vind ons advies op de pagina Sport en rhizartrose.

Ondersteuning krijgen wanneer u die nodig hebt

Wanneer de pijn toeneemt en de mobiliteit ondanks aanpassingen afneemt, is medische ondersteuning essentieel.

Een zorgverlener kan:

  • conservatieve behandelingen aanpassen,

  • een specifieke orthese of verdere revalidatiesessies aanbevelen,

Een consult bij een handchirurg geeft een duidelijk beeld van de situatie en de mogelijkheden om de duim goed te blijven gebruiken.

Ook interessant om te lezen