De duim is een belangrijk onderdeel van de werking van de hand.
Hiermee kan je grijpen, knijpen, schrijven, openen…
De mobiliteit en kracht zijn gebaseerd op een zeer specifiek gewricht aan de basis van de duim: het trapeziometacarpale gewricht. Dit is het gewricht dat wordt aangetast bij rhizartrose, een vorm van gelokaliseerde artrose, die in detail wordt uitgelegd op de hoofdpagina gewijd aan rhizartrose. Deze progressieve pathologie treft vooral vrouwen na de leeftijd van 50 jaar, maar kan eerder optreden bij mensen die repetitieve en beperkende handmatige bewegingen uitvoeren.
Het begrijpen van de anatomie van de duim is het beter begrijpen van de oorsprong van pijn en het anticiperen op de gevolgen voor het dagelijks leven.
Een gewricht essentieel voor het grijpen
Het trapeziometacarpale gewricht verbindt het eerste middenhandsbeentje (het duimbot) met een klein bot in de pols dat het os trapezium wordt genoemd.
Dit zadelvormige gewricht zorgt voor een grote bewegingsvrijheid:
Rond dit gewricht bevinden zich andere essentiële structuren:
Wat gebeurt er bij rhizartrose?
Wanneer rhizartrose optreedt, wordt dit hele precisiemechanisme verstoord.
Het kraakbeen, normaal glad en ongevoelig, verslijt geleidelijk. Deze dunne laag bedekt de benige uiteinden en zorgt ervoor dat de botten pijnloos over elkaar kunnen glijden. In geval van rhizartrose:
De eerste zichtbare gevolgen
Na verloop van tijd leidt deze degradatie tot:
Deze tekenen behoren tot de eerste symptomen van rhizartrose. Ze kunnen geleidelijk verschijnen of bij meer uitgesproken opflakkeringen.
Verstoorde dagelijkse handelingen
De duim wordt gebruikt in bijna 4 van de 10 handelingen van de hand.
Wanneer zijn gewricht pijnlijk of stijf is, zijn de gevolgen snel voelbaar: een tas dragen, een kledingstuk dichtknopen, een bericht sturen, voedsel snijden…
Gelukkig is het mogelijk om handelingen aan te passen en het gewricht te beschermen terwijl het zijn activiteiten voortzet. Het gebruik van grijphulpmiddelen of alternatieve handelingen kan aanzienlijke verlichting bieden.
Evenzo kunt u met bepaalde aangepaste oefeningen een minimum aan gewrichtsmobiliteit behouden.
Duimmisvorming: een geavanceerd teken
Bij meer gevorderde vormen van rhizartrose verandert de structuur zelf van de duim.
Dit heet Z-vormige duim:
Deze misvorming gaat vaak gepaard met een aanzienlijk verlies van mobiliteit.
Het weerspiegelt een gevorderd stadium van de ziekte, dat wordt beschreven op de pagina over de evolutiestadia van rhizartrose.
Waarom het begrijpen van anatomie je helpt jezelf beter te verzorgen
Hoe meer we de centrale rol van dit gewricht begrijpen, hoe gemakkelijker het is om:
Afhankelijk van het stadium en de impact op het dagelijks leven, kan de behandeling bestaan uit medische of chirurgische behandelingen, op maat gemaakte orthesen of aanvullende oplossingen zoals massages of elektrotherapie.
Wanneer het ongemak ondanks een goed uitgevoerde behandeling te groot wordt, kan een consult met een handchirurg worden overwogen.
