Bij sommige beroepen wordt het gewricht aan de basis van de duim extra belast.

Dit gewricht, het trapeziometacarpale gewricht, speelt een centrale rol bij veel grijpbewegingen.

Wanneer de duim overmatig wordt belast, kan deze pijnlijk en stijf worden of zelfs zijn beweeglijkheid verliezen: allemaal symptomen die wijzen op rhizartrose, een veelvoorkomende vorm van artrose van de duim.

Deze pagina is een aanvulling op de algemene informatie over rhizartrose en maakt deel uit van een preventieve aanpak, door de beroepscontexten te identificeren waarin bepaalde gewrichtsbeperkingen de reeds aanwezige symptomen kunnen verergeren of het optreden ervan bij daarvoor gevoelige mensen kunnen bevorderen.

Herhaalde of geforceerde bewegingen: een factor bij gewrichtsoverbelasting

Rhizartrose wordt in strikte zin niet als beroepsziekte erkend.

Er zijn echter bepaalde beroepen die de mechanische belasting van het duimgewricht kunnen verhogen, met name wanneer het gaat om:

  • herhaaldelijke grijp- of knijpbewegingen,

  • trillende of slecht aangepaste gereedschappen,

  • langdurige houdingen waarbij de basis van de duim wordt belast zonder voldoende herstel.

Door deze situaties te herkennen, kan je je gewrichten beter beschermen, vooral in het geval van reeds bekende risicofactoren (leeftijd, geslacht, erfelijkheid…).

Handmatige ambachten: technische handelingen en langdurige inspanningen

In bepaalde ambachtelijke of technische sectoren worden de handen herhaaldelijk blootgesteld aan microtrauma’s:

  • Timmerlieden, meubelmakers, metselaars en loodgieters schroeven, snijden of houden gereedschap regelmatig met kracht vast.

  • Kappers, schoonheidsspecialisten en nagelstylisten voeren kleine, fijne bewegingen uit met een hoge frequentie, vaak onder spanning.

  • Monteurs, carrosseriebouwers en elektriciens hanteren onderdelen die precisie en langdurige duimdruk vereisen.

Deze beperkingen, die zich over meerdere jaren ophopen, kunnen de gewrichtsklachten verergeren of zelfs de pijn veroorzaken die kenmerkend is voor rhizartrose.

Tips om uw dagelijkse handelingen aan te passen, kunnen het ontstaan ​​van pijn beperken.

Zorgberoepen: precisie, herhaling en lasten dragen

Zorgberoepen worden vaak als niet erg fysiek ervaren, maar ze stellen toch hoge eisen aan de basis van de duim:

  • Verpleegkundigen, verpleegassistenten en kinesitherapeuten voeren precieze handelingen uit (injecties, mobilisaties, manipulaties), soms met kracht.

  • Tandartsen en orthoptisten werken in statische houdingen, waarbij ze steunen op hun handen.

Deze bewegingen mobiliseren sterk het trapeziometacarpale gewricht, maar er is niet altijd voldoende rust tussen twee bewegingen.

Als er ongemak optreedt, is het belangrijk om tijdig contact op te nemen om te voorkomen dat de aandoening zich ontwikkelt tot een nog invaliderendere vorm, zoals uitgelegd bij de eerste symptomen van rhizartrose.

Industrie, textiel, voedingsmiddelen: intense herhaling van bewegingen

In de industriële omgeving is de herhaling van handelingen centraal in het werk:

  • Productiemedewerkers, verpakkingsmedewerkers, naaisters herhalen soms dezelfde handbeweging honderden keren.

  • In koude omgevingen, zoals vaak het geval is in de voedingsindustrie, worden gewrichten minder goed geïrrigeerd, waardoor pijn en stijfheid kunnen verergeren.

  • Langdurig gebruik van trillende gereedschappen of kleine handinstrumenten (scharen, tangen, naalden…) zorgt voor een directe belasting van de gewrichten.

Ergonomische aanpassingen en regelmatige pauzes kunnen het gewricht ontlasten voordat het blijvend beschadigd raakt.

Meer tips op onze pagina over ergonomie op de werkvloer.

Digitale en sedentaire beroepen: een vaak onderschat risico

Werken op kantoor of achter een beeldscherm spaart de duimgewrichten niet per definitie. Integendeel:

  • Intensief gebruik van het toetsenbord, de muis of professionele smartphone resulteert in herhaaldelijk, soms onbewust, gebruik.

  • Secretaresses, administratief medewerkers, leidinggevenden, grafisch ontwerpers en ICT’ers blijven meerdere uren per dag in een grijphouding.

Eenvoudige opwarmingsoefeningen voor de gewrichten of veranderingen in de houding kunnen helpen de spanning te beperken.

Ervoor zorgen dat je je gewrichten beschermt

Het identificeren van een beroepsmatige factor die gewrichtsbelasting veroorzaakt, betekent niet dat het werk rhizartrose “veroorzaakt”. Het is eerder een verergerende factor voor mensen die al zijn blootgesteld aan de ziekte, of bij wie de ziekte zich begint te verspreiden.

Door je hulpmiddelen aan te passen, je bewegingen te variëren, pauzes te nemen of een rustorthese te dragen, kan je je activiteiten voortzetten en tegelijkertijd je kwaliteit van leven behouden.

Ontdek ons ​​praktisch advies om dagelijkse handelingen aan te passen en voor grijphulpmiddelen.

Personne épluchant une carotte sur une planche.

Verdere lectuur