Rhizartrose bij jongvolwassenen

Rhizartrose, of duimartrose, wordt vaak gezien als een leeftijdsgebonden aandoening.

Eigenlijk treft het vooral vrouwen vanaf 50 jaar.

Deze pathologie kan echter ook eerder optreden, soms al rond de leeftijd van dertig jaar, bij actieve volwassenen.

De vroege verschijning ervan is misschien verrassend, maar niet uitzonderlijk. Als je de oorzaken en waarschuwingssignalen beter begrijpt, kan je op tijd reageren en je dagelijkse leven aanpassen, voordat de klachten blijvend worden.

Om te begrijpen wat deze pathologie inhoudt, is het nuttig om terug te gaan naar de basis van rhizartrose en hoe het werkt.

Waarom kan rhizartrose op jonge leeftijd optreden?

Bij jongvolwassenen kunnen verschillende factoren het ontstaan van deze vorm van artrose bevorderen, soms al vóór de leeftijd van 40 jaar:

Herhaalde mechanische factoren: bepaalde beroepen of hobby’s belasten de basis van de duim enorm, bijvoorbeeld die van kappers, kleermakers, muzikanten, ambachtslieden of zelfs topsporters. Herhaalde bewegingen versnellen de slijtage van het kraakbeen.
Traumageschiedenis: een slecht behandelde breuk of verstuiking kan het trapeziometacarpale gewricht destabiliseren en een snellere achteruitgang veroorzaken.
Genetische factoren: een erfelijke aanleg voor artrose kan een rol spelen, vooral als er in de familie al andere gewrichten zijn aangetast.
Gewrichtshypermobiliteit: overmatige slapheid in de duim verzwakt het gewricht op de lange termijn.
Morfologische afwijkingen: afwijkingen in de vorm van het os trapezium of het eerste middenhandsbeentje (dysplasie) kunnen het gewricht kwetsbaarder maken.

Deze factoren worden gedetailleerd beschreven op de pagina over risicofactoren voor rhizartrose.

Op welke waarschuwingssignalen moet je letten?

Bij jonge mensen kunnen de eerste symptomen gering zijn of verward worden met eenvoudige gewrichtsvermoeidheid.

Er zijn echter bepaalde signalen die aanleiding zouden moeten geven tot een consult:

pijn aan de basis van de duim, vooral bij knijp- of drukbewegingen,
ongemak bij het draaien van een sleutel, het openen van een pot of langdurig schrijven,
stijfheid in de ochtend of op het eind van de dag,
verlies van kracht in de hand,
kleine bult of misvorming zichtbaar aan de basis van de duim.

Deze symptomen lijken op de symptomen die men later in het leven ervaart.

Wanneer ze vroeg optreden, is er passende zorg nodig. Een volledig overzicht van de eerste symptomen van rhizartrose vind je hier.

Wanneer er zich ongemak voordoet in een actief leven

Rhizartrose kan bij jongvolwassenen een grote impact hebben, vooral als de dominante hand is aangetast.

Het kan gevolgen hebben voor:

werk, met name handmatige of repetitieve taken,
vrijetijdsactiviteiten (sport, muziek, klussen…),
het dagelijks leven, met ongemak in eenvoudige handelingen.

Dit verschil tussen de leeftijd van de patiënt en de aard van de pathologie kan ook een bron van misverstanden of frustratie zijn.

Daarom is een vroege diagnose en passende ondersteuning zo belangrijk.

Welke oplossingen zijn er als je jong bent?

Bij jongvolwassenen is het doel tweeledig: pijn verlichten en tegelijkertijd de mobiliteit en kwaliteit van leven behouden.

De therapeutische benaderingen zijn over het algemeen dezelfde als voor oudere patiënten, maar worden aangepast aan de leeftijd, het activiteitenniveau en de verwachtingen van de patiënt:

Rust- of activiteitsorthesen: om het gewricht te stabiliseren en pijn te verminderen.
Gerichte kinesitherapie en zelfhereducatie: om de bewegingsvrijheid te behouden en de spieren te versterken.
Infiltraties (corticosteroïden of hyaluronzuur): bij pijnlijke opvlammingen.
Aangepaste dagelijkse handelingen: technische hulpmiddelen en eenvoudige aanpassingen kunnen de beperkingen aan de duim verlichten.

In bepaalde gevallen, met name wanneer de klachten ondanks een zorgvuldig uitgevoerde behandeling invaliderend worden, kan een chirurgische ingreep overwogen worden. Het plaatsen van een duimprothese kan op lange termijn een oplossing bieden, ook bij jonge patiënten.

Te onthouden

Jong zijn betekent niet dat rhizartrose niet uitgesloten is.

Hoewel het vaker voorkomt na de leeftijd van 50 jaar, kan het ook bij actieve volwassenen voorkomen.

Als je weet hoe je de eerste tekenen kunt herkennen en de juiste zorg kunt krijgen, kan je vroeg handelen… en voorkomen dat de situatie erger wordt.